Cảnh sát giao thông khuyến cáo người dân cần chấp hành đúng quy định về sang tên đổi chủ
Trong thời gian gần đây, vấn đề mua bán xe nhưng không thực hiện thủ tục sang tên đổi chủ theo quy định đã trở thành mối lo ngại của nhiều người. Trường hợp tranh chấp liên quan đến chiếc xe Honda SH gắn biển số ngũ quý 9 của Bùi Xuân Huấn (thường gọi là Huấn Hoa Hồng) đã thu hút sự chú ý và là lời cảnh báo về những rủi ro pháp lý mà cả người mua lẫn người bán có thể đối mặt nếu không tuân thủ quy định.
Theo quy định pháp luật hiện hành, việc không sang tên đổi chủ khi mua bán xe không chỉ đơn giản là một vi phạm hành chính, mà còn kéo theo nhiều rủi ro pháp lý nghiêm trọng. Nếu chiếc xe liên quan đến một vụ tai nạn giao thông hoặc vi phạm pháp luật, cả người bán và người mua đều có thể phải đối mặt với các vấn đề pháp lý phức tạp. Điều này càng trở nên nghiêm trọng khi người bán có thể bị buộc tội giao xe cho người không đủ điều kiện điều khiển, đặc biệt là trong trường hợp chiếc xe được sử dụng để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật.
Căn cứ theo Nghị định 100/2019, được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định 123/2021, việc mua bán xe mà không thực hiện thủ tục sang tên đổi chủ sẽ bị xử phạt hành chính. Cụ thể, đối với xe máy, cá nhân vi phạm sẽ bị phạt từ 400.000 đến 600.000 đồng, còn tổ chức vi phạm sẽ bị phạt từ 800.000 đến 1,2 triệu đồng. Đối với ô tô, mức phạt đối với cá nhân là từ 2 đến 4 triệu đồng, và từ 4 đến 8 triệu đồng đối với tổ chức.
Cảnh sát giao thông có thể phát hiện vi phạm này trong quá trình xử lý các thủ tục đăng ký, cấp biển số xe. Ngoài ra, khi phương tiện liên quan đến một vụ tai nạn giao thông, cơ quan chức năng sẽ tiến hành tra cứu thông tin của phương tiện để giải quyết vấn đề pháp lý. Nếu phát hiện việc mua bán xe mà chưa làm thủ tục sang tên đổi chủ, cả người bán và người mua đều có thể bị xử phạt.
Thực tế, đã có nhiều trường hợp người dân bị xử phạt vì không thực hiện sang tên đổi chủ sau khi mua xe. Ví dụ, ngày 9/8/2023, anh Vũ V.S (trú quận Cầu Giấy, Hà Nội) đã bị lập biên bản xử phạt 3 triệu đồng khi đến làm thủ tục đăng ký cấp biển số mới cho chiếc xe Hyundai mà anh mua từ một showroom từ giữa năm 2023. Mặc dù chủ xe cũ đã thu hồi biển số, nhưng anh S đã chủ quan không đi làm thủ tục sang tên đổi chủ trong thời hạn quy định.
Trường hợp khác, anh Phan V.K (ở Kỳ Anh, Hà Tĩnh) cũng nhận thông báo xử phạt 3 triệu đồng do không làm thủ tục sang tên đổi chủ sau khi mua một chiếc ô tô tại Hà Nội. Anh K cho biết, mặc dù đã mua xe từ tháng 7/2023, nhưng do thường xuyên phải di chuyển nên anh đã “quên” làm thủ tục đăng ký biển số mới.
Không chỉ cá nhân, một số tổ chức cũng bị xử phạt vì không tuân thủ quy định về sang tên đổi chủ. Chẳng hạn, Công ty TNHH P.D (trụ sở ở quận Cầu Giấy, Hà Nội) đã bị xử phạt 6 triệu đồng vì không xuất hóa đơn và làm thủ tục sang tên đổi chủ trong thời hạn quy định sau khi bán một chiếc xe KIA cho một showroom kinh doanh xe cũ.
Theo Trung tá Tạ Quang Minh, Đội Đăng ký, quản lý phương tiện, Phòng CSGT Công an TP Hà Nội, vi phạm không sang tên đổi chủ thường được phát hiện khi giải quyết các thủ tục đăng ký, cấp biển số. Trong trường hợp phương tiện liên quan đến một vụ tai nạn giao thông, cơ quan công an sẽ xác minh, tra cứu thông tin để giải quyết vấn đề pháp lý. Nếu phát hiện xe chưa được sang tên đổi chủ, các bên liên quan sẽ bị xử phạt theo quy định.
Theo Thượng tá Tạ Hồng Minh, Phó trưởng Phòng Hướng dẫn tuyên truyền, điều tra, giải quyết tai nạn giao thông (Cục CSGT), nhấn mạnh rằng, từ ngày 15/8/2023, theo quy định tại Thông tư 24 của Bộ Công an, biển số xe sẽ được cấp định danh trọn đời cho chủ xe. Do đó, khi mua bán, chuyển nhượng phương tiện, chủ xe cần làm thủ tục thu hồi và nộp lại biển số cho cơ quan đăng ký xe. Biển số này sẽ được lưu giữ trong vòng 5 năm để cấp lại cho chủ xe khi họ mua xe mới.
Trong quá trình đăng ký quản lý phương tiện, cảnh sát giao thông thường gặp phải các trường hợp xe không có giấy tờ mua bán hoặc đã được mua bán qua nhiều đời chủ khác nhau. Khi đó, người đang sử dụng phương tiện sẽ được yêu cầu viết cam kết về nguồn gốc tài sản. Trong vòng 30 ngày tiếp theo, CSGT sẽ xác minh để làm rõ phương tiện có thuộc trường hợp khiếu nại, tranh chấp hoặc có phải là tang vật hay không. Sau khi có kết quả, CSGT sẽ tiến hành thu hồi biển số cũ và cấp biển số định danh mới cho chủ xe hiện tại.
Theo Luật sư Nguyễn Tiến Dũng (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) khuyến cáo rằng sau khi hoàn tất giao dịch mua bán, chuyển nhượng, cho tặng hoặc thừa kế tài sản là xe ô tô, các bên liên quan cần thực hiện ngay các thủ tục thu hồi biển số và sang tên đổi chủ. Điều này đặc biệt quan trọng khi phương tiện giao thông thường xuyên được sử dụng và có thể gặp phải các rủi ro, tai nạn trên đường.
Việc sang tên đổi chủ không chỉ là nghĩa vụ pháp lý mà còn giúp hoàn tất trách nhiệm dân sự đối với phương tiện, tránh những rắc rối không đáng có khi xe đã chuyển quyền sở hữu cho người khác. Nếu không tuân thủ, chủ xe cũ có thể phải đối mặt với các vấn đề pháp lý nếu chiếc xe đó liên quan đến các hành vi vi phạm pháp luật hoặc tai nạn giao thông.
Tóm lại, việc mua bán xe nhưng không sang tên đổi chủ theo quy định pháp luật không chỉ mang lại nhiều rủi ro pháp lý mà còn gây phiền phức và có thể dẫn đến các mức phạt hành chính không nhỏ. Do đó, người dân cần nắm vững và tuân thủ các quy định về sang tên đổi chủ để bảo vệ quyền lợi của mình và tránh những rắc rối pháp lý không đáng có trong tương lai.
Bích Ngân
