Bước tiến giúp nâng cao vị thế của Việt Nam trong khu vực
Trong nửa đầu năm 2024, việc kiểm soát tài sản và thu nhập của các cán bộ có chức vụ, quyền hạn đã được thực hiện với mức độ nghiêm túc, nhằm mục tiêu ngăn chặn và xử lý tham nhũng một cách hiệu quả. Theo báo cáo của Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong, 2.518 cá nhân đã được xác minh về việc kê khai tài sản, thu nhập, trong đó có 4 người bị kỷ luật do kê khai không trung thực.
Tổng Thanh tra Đoàn Hồng Phong đã trả lời các kiến nghị của cử tri từ nhiều tỉnh thành trước kỳ họp thứ 7 của Quốc hội khóa XV. Cử tri Đà Nẵng đã nêu ra vấn đề rằng việc kê khai tài sản và thu nhập của những người có chức vụ và quyền hạn trong các cơ quan, tổ chức, đơn vị đang được thực hiện hàng năm theo nghị định 130/2020. Tuy nhiên, đã có những trường hợp sau khi bị điều tra bởi cơ quan cảnh sát thì mới phát hiện ra tài sản không kê khai, không rõ nguồn gốc. Điều này đã dấy lên những quan ngại về tính minh bạch và trung thực trong việc kê khai tài sản, đồng thời yêu cầu cần có những biện pháp mạnh mẽ hơn để giám sát và xử lý các trường hợp vi phạm.
Trong bối cảnh đó, Tổng Thanh tra Đoàn Hồng Phong đã nhấn mạnh rằng việc kiểm soát tài sản và thu nhập là một trong những giải pháp quan trọng để phòng chống tham nhũng, tiêu cực. Đây cũng là một phần của các chủ trương mà Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã đề ra. Thời gian qua, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều quy định, biện pháp nhằm tăng cường công tác quản lý và xác minh tài sản, thu nhập của các cán bộ có chức vụ, quyền hạn.
Đặc biệt, thực hiện Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018 và Nghị định 130/2020 của Chính phủ về kiểm soát tài sản, thu nhập, Chính phủ đã ban hành nhiều quy định cụ thể. Một trong số đó là quy chế phối hợp giữa các cơ quan kiểm soát tài sản và thu nhập, được ban hành tại Quyết định 56/2022 của Bộ Chính trị. Quy chế này nhằm tăng cường hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng thông qua việc kiểm soát tài sản và thu nhập của các cá nhân có chức vụ.
Để hiện thực hóa mục tiêu này, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 390/2022 phê duyệt Đề án “Xây dựng Cơ sở dữ liệu quốc gia về kiểm soát tài sản, thu nhập”. Đề án này nhằm hiện đại hóa và chuyển đổi số trong công tác kiểm soát tài sản và thu nhập, tạo ra một cơ sở dữ liệu quan trọng giúp phòng, chống tham nhũng. Hiện nay, Thanh tra Chính phủ đang nỗ lực triển khai các nhiệm vụ của Đề án 390/2022, bao gồm việc xây dựng và hoàn thiện cơ sở dữ liệu quốc gia về kiểm soát tài sản và thu nhập trên toàn quốc.
Đề án này không chỉ đơn thuần là một cơ sở dữ liệu mà còn là một công cụ hỗ trợ quan trọng trong việc thiết lập hạ tầng công nghệ thông tin, các quy trình, quy định phục vụ việc hệ thống hóa, cập nhật, lưu trữ, bảo vệ an toàn và cung cấp thông tin chính xác, đầy đủ và kịp thời. Những thông tin này bao gồm bản kê khai, kết luận xác minh tài sản, thu nhập và các dữ liệu liên quan khác đến việc kiểm soát tài sản, thu nhập theo quy định của pháp luật về phòng, chống tham nhũng. Đây được coi là một bước tiến quan trọng trong nỗ lực phòng ngừa, phát hiện và xử lý tham nhũng.
Trong nửa đầu năm 2024, việc kê khai tài sản và thu nhập đã được thực hiện rộng rãi với 282.826 người tham gia. Trong đó, 2.518 người đã được xác minh về tính trung thực của việc kê khai, và có 4 trường hợp đã bị xử lý kỷ luật do kê khai không trung thực. Con số này cho thấy mặc dù việc kiểm soát tài sản và thu nhập đã đạt được một số kết quả nhất định, nhưng vẫn còn những thách thức lớn trong việc đảm bảo tính minh bạch và trung thực của các cán bộ.
Nhìn lại những năm qua, Tổng Thanh tra Đoàn Hồng Phong cho biết Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã liên tục chỉ đạo các cơ quan có liên quan trong việc phối hợp, nghiên cứu, xây dựng các báo cáo, đề án nhằm kiểm soát quyền lực để phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Một số đề án đã được triển khai, như báo cáo đánh giá thực trạng kiểm soát quyền lực trong các hoạt động điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án; đề xuất các kiến nghị về phòng, chống tham nhũng; và đặc biệt là việc thu hồi tài sản tham nhũng.
Bên cạnh đó, Chính phủ cũng đã ban hành quy định của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng và tiêu cực trong việc quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công. Đồng thời, đề án “Nghiên cứu vấn đề xử lý hình sự về hành vi làm giàu bất hợp pháp” cũng được triển khai, nhằm đưa ra các biện pháp xử lý nghiêm khắc đối với những hành vi vi phạm.
Thực hiện Luật Phòng, chống tham nhũng và Nghị định 130, Thanh tra Chính phủ đã đưa ra hướng dẫn cho các bộ, ngành, địa phương trong việc triển khai xác minh tài sản, thu nhập đối với những người có nghĩa vụ kê khai. Việc xác minh này được thực hiện theo hình thức lựa chọn ngẫu nhiên, nhằm đảm bảo tính khách quan và công bằng trong quá trình kiểm tra.
Trong thời gian tới, Thanh tra Chính phủ và các cơ quan có chức năng sẽ tiếp tục tham mưu và triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các quy định về kiểm soát tài sản và thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn. Mục tiêu là tăng cường tính minh bạch, ngăn chặn và xử lý kịp thời những hành vi vi phạm, góp phần quan trọng vào công cuộc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực của đất nước.
Kết quả đạt được trong nửa đầu năm 2024 cho thấy sự quyết tâm của Chính phủ và các cơ quan chức năng trong việc thực hiện các biện pháp kiểm soát tài sản và thu nhập. Tuy nhiên, để đạt được những thành công lớn hơn, cần tiếp tục đẩy mạnh công tác kiểm soát, tăng cường phối hợp giữa các cơ quan và áp dụng các công nghệ hiện đại vào quá trình giám sát. Điều này không chỉ góp phần xây dựng một hệ thống quản lý minh bạch, mà còn tạo niềm tin cho nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước trong công cuộc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.
Bích Ngân
