Bộ trưởng Y tế nói gì về đề nghị hỗ trợ chi phí khám chữa bệnh ung thư, chạy thận?
Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan đã phản hồi kiến nghị của cử tri Phú Yên liên quan đến việc hỗ trợ và trợ cấp cho những người mắc bệnh hiểm nghèo như ung thư và chạy thận. Cử tri đã đề xuất Quốc hội và các cơ quan có thẩm quyền ban hành chính sách hỗ trợ cụ thể cho những người mắc các bệnh này, nhằm giảm bớt gánh nặng tài chính và đảm bảo họ có thể tiếp cận các dịch vụ y tế cần thiết.
Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan cho biết, theo quy định của pháp luật về bảo hiểm y tế, các bệnh nhân hiện đang được thanh toán chi phí khám chữa bệnh theo phạm vi quyền lợi và mức hưởng đối với các dịch vụ kỹ thuật, thuốc, vật tư, hóa chất được sử dụng trong quá trình điều trị. Điều này áp dụng chung cho tất cả các đối tượng bệnh nhân mà không phân biệt mức độ nặng của bệnh.
Hiện nay, nhiều bệnh hiểm nghèo với chi phí điều trị lớn đã được Quỹ Bảo hiểm Y tế (BHYT) thanh toán với tỷ lệ cao, có nhiều trường hợp được thanh toán lên tới 100%. Tuy nhiên, mức đóng bảo hiểm y tế tại Việt Nam vẫn còn khá thấp so với nhiều quốc gia khác, mặc dù phạm vi quyền lợi đã được mở rộng đáng kể.
Bộ trưởng Đào Hồng Lan nhấn mạnh rằng, việc mở rộng phạm vi quyền lợi của BHYT phải đảm bảo khả năng cân đối Quỹ BHYT, đồng thời phải tiếp cận công bằng và bình đẳng cho tất cả người tham gia. Việc thanh toán 100% chi phí khám chữa bệnh cho đối tượng mắc bệnh hiểm nghèo, mà phần lớn là những loại thuốc và kỹ thuật có chi phí lớn, sẽ gây ảnh hưởng lớn đến việc cân đối Quỹ, cũng như ảnh hưởng đến khả năng chi trả bảo hiểm y tế cho nhiều bệnh nhân khác.
Bộ trưởng cũng thừa nhận rằng phần lớn những người mắc bệnh hiểm nghèo và chạy thận nhân tạo đều đang trong hoàn cảnh kinh tế khó khăn. Do đó, ngoài sự hỗ trợ từ Quỹ BHYT, cần huy động thêm các nguồn lực từ ngân sách nhà nước và các nhà hảo tâm để hỗ trợ phần đồng chi trả của bệnh nhân, thường là từ 5% đến 20% tổng chi phí.
Một số chính sách hỗ trợ cho người bệnh nghèo đã được ban hành. Cụ thể, Nghị định số 75/2023 của Chính phủ quy định trách nhiệm của UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trong việc quyết định đối tượng được hỗ trợ và mức hỗ trợ đồng chi trả cho người tham gia BHYT khi đi khám chữa bệnh. Theo đó, UBND các tỉnh có thể căn cứ vào điều kiện của địa phương để quy định mức hỗ trợ phần đồng chi trả còn lại cho người mắc bệnh hiểm nghèo.
Bên cạnh đó, Bộ Y tế cũng đã phê duyệt một số chương trình hỗ trợ thuốc miễn phí cho bệnh nhân mắc bệnh hiểm nghèo có chi phí lớn, nhằm giảm bớt gánh nặng tài chính cho người bệnh.
Bộ Y tế đang tiếp tục phối hợp với Bảo hiểm xã hội Việt Nam để nghiên cứu, đề xuất điều chỉnh mức đóng BHYT, hiện nay là 4,5% mức lương cơ sở, với quy định tối đa là 6%, nhằm tăng nguồn kinh phí cho Quỹ BHYT. Đồng thời, Bộ sẽ rà soát, cập nhật danh mục thuốc hợp lý, tăng cường quản lý sử dụng hiệu quả và ngăn chặn việc lạm dụng, trục lợi, lãng phí Quỹ BHYT. Mục tiêu là tạo điều kiện để mở rộng phạm vi chi trả đối với các loại thuốc, vật tư và dịch vụ kỹ thuật có chi phí lớn, giảm bớt khó khăn cho những người mắc bệnh hiểm nghèo.
Trong Nghị quyết số 218 của Chính phủ ban hành ngày 18/12/2023, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Y tế chủ trì phối hợp với các bộ ngành liên quan để tăng mức đóng BHYT theo lộ trình phù hợp với khả năng cân đối của ngân sách nhà nước và khả năng chi trả của người dân.
Ung thư là một trong những bệnh hiểm nghèo gây ra gánh nặng rất lớn đối với hệ thống y tế và người bệnh tại Việt Nam. Theo số liệu của Bộ Y tế, trung bình mỗi năm, Việt Nam ghi nhận khoảng 182.600 ca mắc mới và hơn 122.000 người tử vong vì ung thư. Hiện tại, có khoảng 350.000 người đang sống chung với căn bệnh này.
Chi phí điều trị ung thư cũng là một vấn đề lớn. Năm 2023, Quỹ BHYT đã chi trả gần 6.200 tỷ đồng cho việc điều trị 6 nhóm bệnh ung thư phổ biến như ung thư vú, phổi, gan, đại tràng, dạ dày và tiền liệt tuyến. Đặc biệt, chi phí điều trị ung thư cổ tử cung, một trong những loại ung thư phổ biến ở nữ giới, cũng rất cao. Ví dụ, chi phí điều trị trung bình hàng năm cho các bệnh nhân ở giai đoạn I đến IV lần lượt là 89,8 triệu đồng, 136,9 triệu đồng, 138,4 triệu đồng và 136,8 triệu đồng. Khi bệnh được phát hiện ở giai đoạn muộn, chi phí điều trị sẽ tốn kém hơn rất nhiều, khiến gánh nặng tài chính trở nên nghiêm trọng hơn đối với bệnh nhân và gia đình.
Lãnh đạo Bộ Y tế cho biết, chi phí điều trị bệnh ung thư tăng từ 1,5 đến 2 lần mỗi 10 năm do người bệnh được tiếp cận với các phương pháp chẩn đoán và điều trị mới, tiên tiến hơn, cũng như các kỹ thuật phẫu thuật hiện đại. Điều này đặt ra thách thức lớn đối với hệ thống y tế trong việc đảm bảo khả năng chi trả cho bệnh nhân, đặc biệt là những người không có thẻ BHYT.
Theo Bộ trưởng Đào Hồng Lan cũng đã từng nhấn mạnh rằng người bệnh ung thư phải đối mặt với rất nhiều khó khăn, đặc biệt là về tài chính. Nếu không có sự hỗ trợ tài chính kịp thời, nhiều bệnh nhân không thể tiếp cận các biện pháp điều trị hiệu quả cao hoặc không đủ khả năng theo đuổi các phương pháp điều trị tiên tiến.
Tóm lại, trong bối cảnh ngày càng nhiều người mắc bệnh hiểm nghèo như ung thư và chạy thận tại Việt Nam, vấn đề hỗ trợ tài chính và mở rộng phạm vi bảo hiểm y tế đang trở nên cấp thiết. Các chính sách hiện hành, cùng với các biện pháp hỗ trợ từ Quỹ BHYT, ngân sách nhà nước, và sự đóng góp từ cộng đồng, đóng vai trò quan trọng trong việc giảm bớt gánh nặng tài chính cho người bệnh. Bộ Y tế đang nỗ lực nghiên cứu và đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của hệ thống BHYT, đồng thời hỗ trợ tốt hơn cho những người mắc bệnh hiểm nghèo.
Bích Ngân
