Bộ Công an đề xuất CSGT được truy đuổi nếu người vi phạm bỏ chạy
Trong khuôn khổ dự thảo Luật Trật tự, An toàn Giao thông Đường bộ, Bộ Công an đã đề xuất nhiều quy định mới nhằm tăng cường hiệu quả quản lý và đảm bảo an toàn giao thông. Một trong những điểm nổi bật là việc cho phép Cảnh sát giao thông (CSGT) được trang bị vũ khí và các công cụ hỗ trợ khác, cùng với quyền truy đuổi người vi phạm nếu họ không chấp hành hiệu lệnh dừng xe và bỏ chạy.
Điều 69 của dự thảo Luật quy định rõ về việc trang bị và sử dụng phương tiện, thiết bị, vũ khí, và công cụ hỗ trợ cho lực lượng CSGT trong quá trình tuần tra và kiểm soát giao thông. Theo đó, CSGT sẽ được trang bị các loại vũ khí và công cụ hỗ trợ theo quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, và công cụ hỗ trợ. Điều này bao gồm các phương tiện giao thông đường bộ, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ, và thiết bị thông minh hỗ trợ chỉ huy giao thông.
Các lực lượng phối hợp với CSGT trong việc tuần tra và kiểm soát cũng sẽ được trang bị phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ, vũ khí, và công cụ hỗ trợ phù hợp với nhiệm vụ của họ. Trước đây, Thông tư 32/2023 của Bộ Công an đã quy định chi tiết về trang phục, trang bị phương tiện giao thông, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ, và vũ khí, công cụ hỗ trợ của CSGT khi tuần tra, kiểm soát. Các loại vũ khí, công cụ hỗ trợ được phép sử dụng bao gồm súng ngắn, súng trường, súng tiểu liên, súng bắn điện, súng bắn lưới, súng bắn đạn cao su, súng bắn đạn cay, súng bắn đạn đánh dấu, bình xịt cay, dùi cui điện, áo giáp, khóa số 8, và gậy chỉ huy giao thông.
Điều 72 của dự thảo Luật đề xuất các biện pháp ngăn chặn hành vi không chấp hành yêu cầu kiểm tra, kiểm soát, và chống người thi hành công vụ. Trong trường hợp này, lực lượng thi hành công vụ sẽ giải thích cho người vi phạm về hành vi của họ, quyền và trách nhiệm của họ, và thuyết phục họ chấp hành yêu cầu kiểm tra, kiểm soát. Nếu người vi phạm không chấp hành và có hành vi chống người thi hành công vụ, tùy theo tình huống và mức độ nguy hiểm, người thi hành công vụ có thể sử dụng vũ lực, công cụ hỗ trợ, hoặc vũ khí theo quy định của pháp luật để ngăn chặn hành vi vi phạm và bảo vệ chính đáng.
Đặc biệt, dự thảo Luật đề xuất rằng trong trường hợp người điều khiển phương tiện không chấp hành tín hiệu, hiệu lệnh dừng phương tiện và bỏ chạy, người thi hành công vụ có quyền truy đuổi để ngăn chặn và xử lý hành vi vi phạm. Điều này nhằm đối phó với tình trạng vi phạm giao thông nghiêm trọng và sự coi thường pháp luật của một số người tham gia giao thông.
Theo luật sư Nghiêm Quang Vinh từ Đoàn luật sư TP. Hà Nội ủng hộ việc luật hóa quyền truy đuổi người vi phạm của lực lượng thi hành công vụ, bao gồm CSGT. Ông cho rằng quy định này sẽ tạo cơ sở pháp lý cho người thi hành công vụ, hỗ trợ công tác đấu tranh phòng chống tội phạm và đảm bảo trật tự an toàn giao thông. Tuy nhiên, luật sư Vinh cũng nhấn mạnh rằng cần quy định cụ thể các trường hợp CSGT được truy đuổi, tránh tình trạng “vi phạm lỗi gì cũng truy đuổi”, để đảm bảo an toàn cho tất cả các bên liên quan.
Hiện nay, Thông tư 32/2023 của Bộ Công an quy định lực lượng CSGT được dừng các phương tiện tham gia giao thông đường bộ và kiểm soát người, phương tiện, giấy tờ liên quan. Tuy nhiên, thông tư không quy định cụ thể về việc truy đuổi người vi phạm. Thay vào đó, CSGT được áp dụng các biện pháp ngăn chặn và xử lý vi phạm hành chính theo quy định pháp luật.
Luật sư Vinh dẫn chứng nhiều vụ việc CSGT truy đuổi người vi phạm dẫn đến tai nạn, gây nguy hiểm cho cả người vi phạm và người thi hành công vụ. Do đó, ông cho rằng, nếu luật được thông qua, cơ quan quản lý cần xây dựng các quy định hướng dẫn cụ thể về tình huống áp dụng biện pháp truy đuổi để đảm bảo an toàn cho tất cả mọi người.
Luật sư Vinh đề xuất rằng, với sự phát triển của công nghệ, các hành vi vi phạm giao thông thông thường có thể được xử lý qua hệ thống camera giám sát và phạt nguội. Do đó, những lỗi vi phạm như vượt đèn đỏ hay không đội mũ bảo hiểm không cần thiết phải truy đuổi trực tiếp. Truy đuổi chỉ nên áp dụng với các hành vi vi phạm nghiêm trọng có dấu hiệu tội phạm, ví dụ như vận chuyển ma túy hay tình nghi giết người.
Một khía cạnh quan trọng khác là cần có các quy định cụ thể về quy trình và biện pháp truy đuổi để đảm bảo an toàn. Điều này không chỉ bảo vệ người thi hành công vụ và người tham gia giao thông mà còn bảo vệ cả người bị truy đuổi, tránh những tình huống không đáng có dẫn đến tai nạn hay hậu quả nghiêm trọng khác.
Đại diện Bộ Công an cho biết, tình trạng vi phạm giao thông và coi thường pháp luật vẫn diễn ra phổ biến, với nhiều loại tội phạm hoạt động phức tạp trên các tuyến giao thông đường bộ. Những vấn đề an ninh như biểu tình trái pháp luật hay tụ tập đông người trên đường bộ cũng ảnh hưởng trực tiếp đến an ninh quốc gia và trật tự an toàn xã hội. Việc xây dựng và ban hành Luật Trật tự, An toàn Giao thông Đường bộ là một yêu cầu thực tiễn khách quan, nhằm bảo vệ tính mạng, sức khỏe, tài sản của người dân khi tham gia giao thông, đồng thời nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực này.
“Việc xây dựng, ban hành Luật trật tự, an toàn giao thông đường bộ xuất phát từ yêu cầu thực tiễn khách quan, với mục tiêu quan trọng là bảo đảm tính mạng, sức khỏe, tài sản của người dân khi tham gia giao thông, xác định cụ thể cơ quan Nhà nước chịu trách nhiệm chính về trật tự, an toàn giao thông đường bộ, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác quản lý Nhà nước; đảm bảo sự điều chỉnh sát thực tế về mặt pháp lý; khắc phục những hạn chế, vướng mắc, bất cập của Luật Giao thông đường bộ hiện hành”, đại diện Bộ Công an đánh giá.
Bích Ngân
