Bà Trương Mỹ Lan lừa đảo chiếm đoạt tài sản, rửa tiền trái phép chuyển 4,5 tỷ USD qua biên giới
Vụ án liên quan đến Tập đoàn Vạn Thịnh Phát đã gây xôn xao dư luận trong thời gian qua, với những cáo buộc nghiêm trọng về các tội danh vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, rửa tiền và vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới. Vụ án được điều tra và chia làm hai giai đoạn, với nhiều tình tiết phức tạp và liên quan đến hàng chục bị can, trong đó có bà Trương Mỹ Lan và ông Chu Lập Cơ, chồng bà.
Ở giai đoạn đầu của vụ án, ông Chu Lập Cơ (Chu Nap Kee Eric), chồng bà Trương Mỹ Lan, bị cáo buộc phạm tội vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng. Khi còn là Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Đầu tư Times Square, ông Cơ đã nắm giữ 99,26% cổ phần tại công ty này.
Vào năm 2012, dưới sự chỉ đạo của bà Trương Mỹ Lan, ông Chu Lập Cơ lập hồ sơ vay vốn tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) nhằm cơ cấu các khoản nợ xấu. Vợ chồng bà Lan đã thống nhất sử dụng tài sản dự án Times Square để bảo đảm cho các khoản vay. Ngày 10/12/2012, ông Cơ ký biên bản họp Đại hội đồng cổ đông Công ty Times Square, chấp thuận thế chấp tài sản để bảo lãnh nợ vay cho các cá nhân, tổ chức do bà Lan chỉ định.
Từ tháng 12/2012 đến tháng 12/2014, ông Chu Lập Cơ đã hợp thức hóa hồ sơ vay vốn khống, giải ngân tiền vay tại SCB cho 73 khoản vay của 67 khách hàng với tổng số tiền gần 30.000 tỷ đồng. Số tiền này được sử dụng cho mục đích riêng của bà Lan. Đến năm 2017, các khoản vay không thể trả do là lập “khống” và chỉ dùng để trả nợ xấu, không có nguồn thu hồi gốc và lãi.
Bà Trương Mỹ Lan sau đó thuyết phục chồng tiếp tục ký biên bản họp HĐQT Công ty Cổ phần Times Square để thế chấp tài sản nhằm gia hạn nợ cho 54 khách hàng, dẫn đến việc gây thiệt hại cho SCB hơn 9.116 tỷ đồng.
Ở giai đoạn hai của vụ án, cơ quan điều tra tiếp tục làm rõ hành vi rửa tiền của ông Chu Lập Cơ. Từ ngày 1/1/2018 đến 10/10/2022, bà Trương Mỹ Lan chỉ đạo nhân viên nộp tổng số hơn 225 tỷ đồng vào thẻ Visa, MasterCard của ông Chu Lập Cơ. Trong đó, hơn 113 tỷ đồng có nguồn gốc từ các khoản vay khống tại SCB; hơn 81 tỷ đồng từ các khoản vay đã tất toán bởi các khoản vay khống khác; hơn 31 tỷ đồng từ các khoản vay chưa tất toán; và hơn 1,3 tỷ đồng từ tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản liên quan đến việc phát hành, bán trái phiếu cho Công ty An Đông.
Trong số hơn 225 tỷ đồng này, ông Chu Lập Cơ đã sử dụng hơn 33 tỷ đồng từ nguồn tiền tham ô của SCB và lừa đảo chiếm đoạt tài sản từ việc phát hành trái phiếu Công ty An Đông vào các hoạt động cá nhân. Tại cơ quan điều tra, ông Cơ thừa nhận biết rõ vợ chỉ đạo nhân viên nộp tiền vào tài khoản của mình để sử dụng thanh toán các hoạt động và dịch vụ. Hành vi này phạm vào tội rửa tiền đối với số tiền hơn 33 tỷ đồng.
Theo đó, cơ quan Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (C03) Bộ Công an đã hoàn tất kết luận điều tra giai đoạn hai của vụ án và đề nghị truy tố 34 bị can. Trong số này, ông Chu Lập Cơ bị đề nghị truy tố về tội rửa tiền.
C03 cũng đề nghị truy tố bà Trương Mỹ Lan về các tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, rửa tiền và vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới. Các đồng phạm của bà Lan bao gồm Nguyễn Phương Anh, Trịnh Quang Công, Trương Khánh Hoàng và nhiều người khác. Bà Lan bị cáo buộc vận chuyển trái phép hơn 4,5 tỷ USD (khoảng 106.730 tỷ đồng) qua biên giới trong 10 năm và rửa tiền hơn 445.000 tỷ đồng.
Từ ngày 27/10/2012 đến 7/10/2022, 21 công ty thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát đã thực hiện 78 giao dịch chuyển tiền ra nước ngoài trái quy định với tổng số tiền hơn 1,5 tỷ USD và nhận tiền từ nước ngoài trái quy định với tổng hơn 3 tỷ USD. Các giao dịch này thông qua các hợp đồng khống mua bán cổ phần, góp vốn, tư vấn và vay nợ.
Bà Lan và các đồng phạm bị cáo buộc rửa tiền từ nguồn tiền tham ô tài sản của SCB và lừa đảo chiếm đoạt tài sản từ phát hành trái phiếu, tổng cộng 445.747 tỷ đồng. Để che giấu nguồn gốc tiền, bà Lan và đồng phạm đã chuyển tiền chiếm đoạt ra khỏi hệ thống SCB hoặc cho cá nhân, pháp nhân rút tiền mặt, sau đó sử dụng cho mục đích cá nhân của bà Lan.
Từ năm 2018 đến 2019, bà Lan và đồng phạm đã phát hành 25 gói trái phiếu của các công ty thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, chiếm đoạt 30.081 tỷ đồng của 35.824 bị hại. Sau khi chiếm đoạt tiền, họ rút tiền mặt trực tiếp tại SCB và giao cho Bùi Văn Dũng vận chuyển, hoặc chuyển tiền cho tổ chức, cá nhân đứng tên, nộp tiền mặt vào các tài khoản để trả nợ, thanh toán thẻ tín dụng và chuyển tiền cho các công ty, cá nhân.
Đáng chú ý, vụ án liên quan đến Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và Ngân hàng SCB là một trong những vụ án kinh tế lớn nhất tại Việt Nam, với số lượng bị can đông đảo và các tội danh nghiêm trọng. Ông Chu Lập Cơ và bà Trương Mỹ Lan là những nhân vật trung tâm, với nhiều hành vi vi phạm pháp luật, gây thiệt hại lớn cho hệ thống tài chính và ngân hàng. Các cáo buộc và đề nghị truy tố của C03 đã làm rõ quy mô và mức độ phức tạp của vụ án, tạo ra một cú sốc lớn đối với dư luận và hệ thống tài chính Việt Nam.
Bích Ngân
